Οι παροιμίες

Η παροιμία είναι μια λαϊκή φράση (έκφραση) η οποία σε μια ορισμένη περίπτωση ή ιστορική στιγμή, εκφράζει επιγραμματικά, σκωπτικά και συνήθως με αλληγορικό τρόπο μια γνώμη για τον άνθρωπο, την κοινωνική κατάσταση και γενικά τη ζωή, που πηγάζει από τη μακρόχρονη κοινή πείρα. Οι παροιμίες, οι παροιμιακές φράσεις (εκφράσεις), χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται ευρέως από τον λαό, τόσο μάλιστα, που έπαψαν από καιρό να ξεχωρίζονται από τις καθημερινές φράσεις (εκφράσεις) ή να αποτελούν κριτήριο γνώσης. Έχουν εισχωρήσει βαθιά μέσα στον κορμό της γλώσσας μας, ενσωματώθηκαν κι αφομοιώθηκαν, έγιναν ένα με αυτή και είναι αυτός και μόνο ο λόγος (ενώ μου ήταν πάρα πολύ εύκολο) που δεν τις ξεχωρίζω από τον κυρίως κορμό της ελληνικής γλώσσας με την ένδειξη παροιμία. Ακόμη και οι συγγραφείς που συγκέντρωσαν σε βιβλία παροιμίες αδυνατούν πολλές φορές να ξεχωρίσουν ποια είναι η παροιμία και ποια όχι και έτσι μας παρουσιάζουν σαν παροιμία το να μένει το βύσσινο ή το κουλουβάχατα ή το έμεινε στο ράφι ή το τον έκανε τ’ αλατιού και πάμπολλα άλλα. Αλλά και ο πολύπειρος και βαθύς γνώστης της λαϊκής κουλτούρας και λαογραφίας μας συγγραφέας Ηλίας Πετρόπουλος πέφτει στο σφάλμα και εκδίδει το 2002 από τον εκδοτικό οίκο Νεφέλη (ο οποίος εκδίδει και τα άπαντά του) ένα ολιγοσέλιδο βιβλιαράκι (44 σελ.) στο οποίο μας παρουσιάζει ως Παροιμίες του υποκόσμου, καθαρά λαϊκές λέξεις ή φράσεις όπως το τι λε, ρε; ή το τι θε, ρε; ή το άλα! ή άλα της! ή το τσαφ! ή το κόφτο! ή το μαμούκαλα! ή το φίκι-φίκι ή το κλέψει-κλέψει, και άλλες παρόμοιες. Ίσως να μην μπόρεσα να καταλάβω το σκεπτικό του συγγραφέα. Έτσι, το θέτω ως πρόταση, εκεί που θα λέγαμε ή θα γράφαμε η παροιμία λέει, κάλλιστα θα μπορούμε να λέμε ή να γράφουμε ο λαός λέει ή όπως συνηθίζεται να λέγεται, ο θυμόσοφος λαός λέει.